Siedem Aniołów Laudato Si’ – o encyklice w praktyce

Tym razem program spotkania Siedem Aniołów poszerzony był o bardzo skrupulatne przyjrzenie się tematyce ekologicznej. Mieliśmy okazję uczestniczyć w całodniowej konferencji przygotowanej przez krakowską reprezentację Ruchu Ekologicznego św. Franciszka – Kacpra Jakubowskiego, Emilię Ślimko oraz o. Stanisława Jaromi OFM Conv.

 

 

Spotkanie było złożone z kilku sesji roboczych i brała w nim udział część wspólnoty Siedmiu Aniołów odpowiedzialna za sprawy porządkowe oraz ekologiczne. Wysłuchaliśmy wykładów na temat encykliki Laudato Si’, zastanawialiśmy się, czym dla nas jest właściwie ekologia, poznaliśmy dobre praktyki, które możemy wprowadzać w naszych środowiskach, dzieliliśmy się pomysłami oraz próbowaliśmy wypracować wspólne rozwiązania na czas naszej wędrówki po Krakowie w lipcu oraz majowe spotkanie w Toruniu.
Papież w encyklice daje bardzo konkretne wskazówki, co każdy z nas może zrobić, żeby skutecznie zatroszczyć się o nasz wspólny dom, czynić Ziemi jak najmniejsze szkody, otaczać opieką istoty żywe, ale przede wszystkim nie pozwala nam przechodzić obojętnie wobec zagrożeń dla naszego środowiska, jego apel jest pełną wrażliwości i uważności diagnozą środowiska naszej planety oraz relacji, jakie istnieją między człowiekiem a wszelkimi stworzeniami. Pokazuje, że zmianę należy zacząć od siebie, od nawrócenia ekologicznego, ponieważ kryzys środowiska naszej planety jest przede wszystkim kryzysem duchowym i moralnym jej mieszkańców.

W sobotę wieczorem wszyscy uczestnicy spotkania Siedem Aniołów mieli okazję wysłuchać wykładu o. Stanisława Jaromi na temat przesłania papieskiej encykliki, pomysłów podsuwanych przez Papieża, ekologicznych wątków chrześcijaństwa oraz związkach encykliki z głównym patronem dokumentu – św. Franciszkiem z Asyżu.

 

Podsumowanie warsztatów ekologicznych

1. W jaki sposób możemy być ekologiczni podczas akcji „Siedem Aniołów”?

Myślenie o naszych ekologicznych postawach koncentruje się przede wszystkim wokół kilku wyodrębnionych przez grupę aspektów: odpadów, które produkujemy, zużywanej przez nas wody i konsumowanego jedzenia.

Odpady
Podstawą jest segregowanie śmieci na każdym etapie – przygotowań oraz samego czasu wędrówki, podczas posiłków i w ciągu całego dnia. Musimy zadbać o odpowiednio oznakowane kosze, w miarę możliwości minimalizować ilość opakowań przy posiłkach, używać opakowań biodegradowalnych, a do transportu jedzenia można również użyć koszy wiklinowych, które są estetyczne i ekologiczne. Dostrzegamy potrzebę wyznaczenia koordynatora recyklingu – kogoś, kto planuje, pilnuje, uczy itd. Innym pomysłem jest upcycling, czyli ponowne/kreatywne wykorzystanie odpadów, np. w elementach scenografii – to może być zadanie dla grupy plastycznej, do realizacji również podczas warsztatów dla dzieci. Podstawą wszystkich działań związanych z ekologią, również z odpadami, jest działanie świadome – tzn. nie wykonujmy czynności mechanicznie, zwracajmy uwagę na to, co kupujemy, gdzie wyrzucamy resztki, pozwólmy sobie na wysiłek, uświadamiajmy innych.

Woda
Warto zadbać, żeby podczas wędrówki każdy uczestnik miał opakowanie wielorazowego użytku (bidon do uzupełniania czy kubek), a woda była przewożona w dużych baniakach – może warto pomyśleć o filtrze do uzdatniania wody, można wtedy nabierać wodę z kranu, co jest o wiele tańsze – koszt filtra szybko się zwróci. Ułatwi to również dostęp do wody uczestników, wyeliminuje wyrzucanie przez grupę niezliczonej ilości jednorazowych butelek.

Żywność
Idealne byłoby wspólne przygotowywanie posiłków, co wyeliminuje opakowania jednorazowe, narzucanie z góry wielkości porcji, a przez to wyrzucanie żywności. W menu: najlepiej sezonowe warzywa, owoce, BEZ MIĘSA, owsianki, kasze, kompoty. Żywność można kupować od lokalnych rolników. Wyodrębniona musi zostać grupa do pozyskiwania żywności i zmieniająca się grupa osób do przygotowywania posiłków, co wymaga koordynacji. W razie, gdy żywność jest nam dostarczana, możemy przekazać nasze propozycje przyjazne ekologii dla firm dostarczających żywność, przypilnować ich. W miarę możliwości byłoby dobrze zapewnić grupie dostęp do kuchni. Wskazówką jest również to, by mniej jeść, a więcej pościć, mniej kupować, więcej się dzielić. Podstawą jest nie marnowanie jedzenia, możemy się starać zjadać to, co zostało, nie robić zapasów (bo mogą się zmarnować). Nie spożywać jedzenia przetworzonego. Po każdym posiłku proponujemy podziękowanie modlitewne w duchu Laudato Si’. Związane z tematami spożywczymi są również sztućce – każdy powinien zadbać o tzw. niezbędnik pielgrzyma, co wyeliminuje jednorazówki.

Inne ważne obszary
Naszą propozycją jest: nie używać kosmetyków albo używać ich mniej („ekokosmetyczna krucjata”, mniej chemii, naturalne kosmetyki, biodegradowalne mydła, szampony). Wykorzystajmy potencjał miejsca, w którym jesteśmy – związany z jedzeniem, przyrodą, ludźmi. Promujmy podczas całej wyprawy w naszym zachowaniu, przedmiotach których używamy wykorzystanie przyjaznych człowiekowi i naturze rozwiązań. Używajmy małych latarek na baterie słoneczne i ledy zamiast takich na zwykłe baterie (są małe i tanie). Istotna jest komunikacja między uczestnikami, np. sms rano z przypomnieniem: weź kubek + cytat z Laudato Si’. Konieczna jest kampania informacyjna wewnątrz grupy, aby ludzie widzieli, dlaczego ważne są ekologiczne działania i dlaczego mają taką formę. Kampania na zewnątrz – przygotować memy z „jajem” na FB – promocja eko-praktyk podczas akcji (woda, dojazd, żywność itd.).

Dojazd
Preferowany jest dojazd pociągami, autobusami, rowerami. W czasie podróży również promujemy idee ekologiczne: koszulki, banery z hasłami.

Po zakończeniu całej akcji
Zróbmy sobie rachunek ekologiczny – zadziała to na naszą wyobraźnie, pozwoli bardziej świadomie działać. Warto oszacować, ile zostało zużytego papieru, jaka jest ilość emisji dwutlenku węgla związanego z przejazdami i przeliczyć to na liczbę drzew, którą trzeba posadzić, by skompensować ten ślad ekologiczny (zajmuje się tym w Krakowie Fundacja Aeris Futuro, stworzyli specjalny kalkulator http://aerisfuturo.pl/kalkulator/kalkulator.html ) Wartym uwagi pomysłem jest posadzenie drzew np. we współpracy z leśnikami. Moglibyśmy przygotować tzw. eko-zeszyt, z dobrymi eko-praktykami z akcji, do udostępnienia dla innych; pokazać, że się dać być ekologicznym podczas takiego wydarzenia. Jeden z pomysłów: promocja pojazdów „TorqWay”. http://www.torqway.pl/

2. Jakie treści ekologiczne i z encykliki „Laudato Si” możemy wykorzystać w happeningach? Jakie akcje uświadamiające możemy przeprowadzać podczas wyprawy?

Bardzo ważne jest, aby wszystkie drobne akcje, jakie będziemy podejmować miały POZYTYWNY, RADOSNY PRZEKAZ. Happeningi i akcje uświadamiające mogą być złożone z obrazu/scenki oraz dobrego hasła. Tematy to np.: konieczność dbania o najbliższe otoczenie, wybory konsumenckie, zrównoważony rozwój, GMO- zagrożenia i obecność w nasionach i jedzeniu, wpływ zanieczyszczenia na zdrowie. Warto pokazać, że treści ekologiczne są obecne w Piśmie Świętym oraz tradycji Kościoła. Można wykorzystać nasze maszyny i instalacje do happeningów, które zachęcą do wielbienia Boga za dar stworzenia (Trinitas, kula ziemska, układ planetarny)

Pomysły na działania/happeningi/akcje:
– scenka: biały i czarny charakter – wszyscy dołączają się do białego/dobrego i nawraca się eko-grzesznik
– budowa sceny z odpadów z recyklingu
– znalezienie czasu na modlitwę franciszkańską + hymn Laudato Si’, baner z Hymnem Stworzenia
– głośne/publiczne czytanie encykliki np. ze sceny, wystawa z banerami – z cytatami z Laudato Si, plakaty, ulotki
– dzielenie się jedzeniem/rozdawanie jedzenia
– rozdawanie eko ciastek własnej roboty
– scenka: przelewanie wody/rozlewanie wody
– oszczędzanie wody
– „chodzące śmietniki” – osoby z grupy w przebraniach z recyklingu (plastik, papier, szkło) + worki – ludzie wrzucają śmieci
– papierowe czapeczki z wiatrakami + hasło „Chwyć wiatr we włosy” – promowanie odnawialnych źródeł energii
– warsztaty: robienie zabawek z rzeczy z odzysku, portfeli po kartonach itp. + zaangażowanie lokalnej społeczności
– ładowanie telefonu w punkcie eko – może rowery i pedałowanie jako ładowanie? Można skontaktować się z firmami, które coś takiego mogą wypożyczyć, ewentualnie skonstruować samemu
– flagi/transparenty/banery z hasłami eko i Laudato Si’ (hasła „Pochwal swój DOM!” „Miłosierni dla Ziemi!” (banery na wozy)
– na scenie – prezentacje multimedialne z grafikami z hasłami z Laudato Si’
– akcje typu flashmob (ok. 1 minuty, wszyscy robią to samo; cel: zwrócenie uwagi na siebie w tłumie w celu wysłania przekazu): szeleszczenie woreczkami plastikowymi